Odpowiedzi na te pytania będzie można znaleźć na wystawie archeologicznej dostępnej od 30 października w Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli. Blisko 300 eksponatów z całej Polski zgromadzonych w jednym miejscu, prezentacje multimedialne, ikonografia – wszystko to, aby przybliżyć dzieje początków naszego państwa i uatrakcyjnić szkolny program nauki historii.

Okres wczesnego średniowiecza na terenie Polski jest datowany na czasy pomiędzy przełomem V i VI w. a połową XIII w. Jego początek wyznacza pojawienie się zabytków łączonych ze Słowianami, są to również czasy powstawania i krystalizacji państwa polskiego.

Poszczególne działy ekspozycji prezentują w ciekawej aranżacji zabytki związane z życiem codziennym mieszkańców wsi wczesnośredniowiecznej i grodu, rozwojem rzemiosł i handlu, jak również zwyczajami pogrzebowymi i wierzeniami.

Na wystawie można oglądać militaria związane ze średniowiecznym rycerstwem, m.in. przykłady znakomitej broni: groty oszczepów i włóczni, topory, miecze oraz ostrogi i strzemiona.

Zaprezentowane zostały narzędzia pracy i przedmioty codziennego użytku: sierpy, radlice, ciosły, przedmioty wykonane z kości i poroża zwierząt: igły, szydła, przekłuwacze czy łyżwy oraz gliniane naczynia, przęśliki, grzechotki. Wśród ceramiki szczególną kategorię zabytków stanowią popielnice grobowe.

Podziwiać można bogatą kolekcję ozdób z metali: srebra, złota oraz brązu, m.in. kabłączki skroniowe, pierścionki, zawieszki, krzyżyki czy kolie z paciorków szklanych oraz ozdoby stroju – zapinki, klamry do pasa. Osobne miejsce przeznaczono na przedstawienie zabytków związanych z handlem, jak wagi, płacidła żelazne i monety.

W części poświęconej architekturze wczesnośredniowiecznej główna uwaga skupia się na zagadnieniach dotyczących rozwoju architektury romańskiej w Polsce, znajdują się tu m.in. kamienne romańskie detale architektoniczne z Opactwa Benedyktynów w Tyńcu i Zamku Królewskiego na Wawelu w Krakowie.

Wystawa wydaje się niezbędnym uzupełnieniem w nauce dziejów początków naszego państwa i jej odwiedzenie może stanowić atrakcyjny punkt w realizacji szkolnego programu nauki historii.

Ekspozycji towarzyszy katalog zawierający kompendium wiedzy dotyczącej archeologii wczesnego średniowiecza, ze szczególnym uwzględnieniem regionu nad dolnym Sanem i Łęgiem, wraz z wykazem zabytków prezentowanych na wystawie.

Wykorzystano fotografie: Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, Muzeum w Grudziądzu, autor - J.Strobin, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, autor - M. Jóźwikowska, Muzeum Narodowego w Krakowie.